Fermana bombebaranê ji fermandarîya jorîn e

Dîroka roja jinan ya dinyayê  çiye? Gelo roja jinan çima tê pîroz  kirin? Di serî de  lazim e ku divê mirov bersiva vê pirsê  bide? Bi rastî ez jî jinekê cîhanê me. Lê mixabin ez li hember pîrozkirina vê rojê me. Lewra di vê rojê de jin hatine kuştin. Belê piştî vê rojê ; ev rojwekî ku ji bo jinan  dîyarîyek be  tê nişandan. Ez vêya qebul nakim.Divê meriv li çîroka vê rojê binêre ka gelo çima dibêjin roja jinan?

       Di dirokê de vê rojê ;8 mart 1857 de li Emerîqa ye eyeleta Newyorkê de nezîkê 40 hezar jin, ji  bo ku şertên xêbata febrîqa tekstîlê baş bibê dest grevê dikin.Piştî vêya polîsan êrîşa jinan dike.Ji ber veya jin jî ji avahîye dernakevin û dû rê ar pê dikeve û ji 129 zêdetir jin jîyana xwe winda dikin.Piştî veya li Danîmarqa ye,bi navê jinên sosyalîst ya navnetewî ye konferansêk amade dibê,di vê derê de serokê partîya demokrat ya civakî ye Almanya ye,Clara Zetkîn ji bo bîranîna jînên mirinê peşnîyarêk dike.Dibê ku  8’e  adarê bila bîranîna jinên mirinê bibe.Ev peşnîyar di civînêde  tê kabul kirin.Lê roj bi tevahî ye nehatîyê dîyarkirin.Lê belê hersal di buharêde hatîye pîroz kirin.Di sala 1921’de li moskovayê hat dîyar kirin.Piştî vêya  Lîjnê ya  Giştî ya Yekîtî ya Mîlletê 16 kanunê 1977 de 8’ê adarê Rojê Cîhana jinan tê kabul kirin.Li Tikîyê ye jî sala 1921’ê heta  1975 ‘î bi navê Rojên Jinên Kedkar hatî yê pîroz kirin.Piştî bi derba lêşkerîyê 12 îlonê 1980 dê 4 sal tê qedexe kirin an jî nay pîroz kirin..

              Niha ez difikirim, bîranîna jina yê ku jiyana xwe winda kirinê re hatîyê dîyar kirin.Lê ev nê dîyarkirin ne..Ser girtina şaşîyên ku hatîyê kirin girtîne ye.Ka em bifikirin .Dema ku mirov yekê  nasê xwe winda bike meriv ev rojên ku miriyê bi mûzîkê,bi govend û dilana tînê bîra mirov.Di vê derê de bi fikra min tiştek şaşî û xeletî  heye ..Hinêk kes jî dibên kû,jin ev roja bi dest gistî ye bi ve rojê xwe daye hesibandin..Belê  rastê,lê belê bi winda kirina jîyana xwe ,mirinên xwe dest gistîye.Madem wisa ye em çima bi şahîyan,bi tîlîlîyan pîroz dikin.?Çend salin li hemû dinya ye û bi taybetî li Tirkîye ye 8 adarê bi şahîyan tê pîroz kirin.Hîn li welatê me mafên jina kêm e.Hîn jin tên kuştin,ten tacîz û tecavûz kirin.Qa mafê jina li kuderê ma.Qa kiymed dayîna pîrekan li kuderê ma.Hinêk kes jî ewên xwe mirovên gilobal didin nişandan ;dibên  ku civakên pêşketîyê de mafên jinan tê parastin.Mixabin ez tevlî ve gotinê nabim. Ji bo Tirkîye ye jî dibên welatêk pêşketî.Qa mafên jin,  mêran di meha Sibatê de 24 jin kuştine, 10 jin birîndar kirine, tecawizî 10 jinan kirine, li dijî 16 jinan jî tacîza cinsî pêk anîne.Li Afganîstanê jî , Tê ragihandin ku li gorî belgenameya ji hêla li jineya alimên olî ku wekî Konseya Ulemayê tê naskirin, di bin hinek şert û mercan de maf dide mêran ku li jinên xwe bidin û riya haremtî-selamtiyê teşwîq dike. Şayanê gotinê ye ku haremtî-selamtî ew rê ye ku li gelek qadên jiyanê jin û mêran ji hev vediqetîne.Ev jî xêlatîyêk mezine.Îslamîyet qet wisa pişgirî nadê mêran ku li jinan ta’adeyî bikin.Peyxêmberê (s.a.v) pêşnîyar dike û dibê ku; Xwedê teala Jina teslîmê mêra dike.Resulê xwedê,li derkê gava ku pîrekêk teketa hundur li pêşberî jin radibû ser linga.Ev jî didê nişandan kû jin li cem Resulê xwedê çikas bi qedrû qiymed bine..Dîsa dibê ku;cinnet li bin lingên jinade ye.Qa em bi  fikirin;em ji ne ziretên keça Hz.Fatma ya  Peyxember(S.a.v) in.Dibê ku ev pêyvên wekî kevirên bi qiymet di hişê mirov de her tim  bibe.

                   Niha jî jinên wê demê bînin bîra xwe. Hema bi minakên bi kurtasî dixwazim qala jinên Kurd jî bikim. Jinên Kurd him jîr him  jêhatî him jî zîrek bûn. Malbata xwe ev îdare dikir Hema bêje tev karên jîyanê li ser milên wan bû. Vê demê jinên Kurd  şaşî hatîyê nîşandan. Şunda mayê ,tiştek nizane, bê qiymet e,filan filan..Na ne wisa ye. Jin bi qiymet bûn..Lewra jin bi qiymet nebûya şerek çawa dida sekinandin. Demek nêz de di nav gelên Kurd de wisa bû.Di nav eşîran de , malbatan de  lihevnekirin çêbuya û şerek an pevçûnek derketa mêran li hev dixist. Bera hevdû didan û  dikuştin.Lê pîrekek li wê meydanê bibûya û li ber mêrên e’şîran bisekinîya ev şer disekinî. Şerm bû kû li cem jina pevbiçûna xwe bidomandana. Bi xêra jinan gelek pevçûn sekînîye.  Belê mirov dikare gelek mînak lê zêde bike.. Di hemî şoreşên gelê Kurdan de  jin her gav palpişteka xûrt bûye. Her tim piştgirî daye mêran. Qehremanên jin di her gelê de he ye.Di nav gelê Kurdan de jî he ye.. Divê mirov vêya ji bîr neke. jin pêşxistina civakê ye. Bila jin jî mafê xwe bizanibin û xwe her roj pêşve bikin.

           Rojê bîranîna  jinên mirî ;bi xemginî û bi gulên sê reng  dixazim bînim bîra  we…. Şêr şêr e, çi jin e çi mêr e.